Današnji slavljenik je sveti Dujam (Duje, latinski Domnius), solinski biskup i muèenik. Roðen je u III. stoljeæu u Siriji, a školovao se na glasovitom uèilištu u Antiohiji. Smatra se da je bio solinski biskup od 284. do 304. Prema srednjovjekovnoj legendi bio je Petrov uèenik i živio u I. stoljeæu. Znanstvene podatke o Dujmu iznio je veliki hrvatski arheolog i povjesnièar Frane Buliæ, zbog èega je dolazio u spor s braniteljima stare tradicije splitske Crkve, koja je branila svoje prvenstvo na metropolitansku èast. Po staroj tradiciji bio je osnivaè solinske Crkve i njezin prvi biskup. Prema novijim arheološkim istraživanjima bio je biskup i organizator solinske biskupije krajem III. stoljeæa nakon prethodnog djelovanja biskupa Venancija. Ubijen je po naredbi rimskog namjesnika Dalmacije Marka Aurelija Junija s ostalim solinskim muèenicima u travnju 304, u gradskom amfiteatru Salone, za vrijeme Dioklecijanova progona kršæana. Pokopali su ga vojnici izvan gradskih zidina Salone, na sjevernom groblju, danas poznatom pod nazivom Manastirine.
Na biskupskoj stolici naslijedio ga je njegov neæak Primo, koji je poslije smrti pokopan uz Dujmov grob. Poèetkom V. stoljeæa nad Dujmovim grobom podignuta je bazilika na Manastirinama, koju su 614. srušili barbari. Relikvije su mu kasnije prenesene u Split, a dio u kapelu svetog Venancija u Rimu. Kosti svetog Dujma prenio je 650. u Split prvi splitski nadbiskup i apostol Hrvata Ivan Ravenjanin te ih pohranio u Dioklecijanov mauzolej, koji je pretvorio u splitsku katedralu. Splitska katedrala posveæena je Uznesenju Blažene Djevice Marije, ali je u narodu poznata kao katedrala svetog Duje. Ulomak nadgrobne ploèe svetog Dujma èuva se u splitskom Arheološkom muzeju. Sveti Duje je omiljeni zaštitnik grada Splita i Splitsko-makarske nadbiskupije, te se u njegovu èast svake godine na današnji dan održava veliko puèko slavlje, s liturgijskim sveèanostima i kulturnim, gospodarskim, sportskim i zabavnim priredbama. Našim dragim Spliæanima od srca èestitamo njihov veliki blagdan!
Preuzeto: http://www.zupajastrebarsko.hr/
